Zahałovak da pierakazu majho artykuła dla analityčnaha centru Carnegie Europe, jaki źjaviŭsia na «Našaj Nivie», absalutna skažaje moj mesidž.
Ci «Prejhierman zaklikaŭ ES zapluščyć vočy na aryšty ŭ Biełarusi»? Kali Prejhierman da čaho ES i ŭsich kamientataraŭ i zaklikaŭ, to akurat da taho, kab vočy raspluščyć. A taksama ŭklučyć hałovy!
Jak čałavieku, jaki hladzić na palityku i mižnarodnyja adnosiny praz pryzmu navukovych mietadaŭ (a nie fantazij, emocyj ci palityčnych ambicyj), mnie soramna i baluča, što niezaležnaja budučynia Biełarusi z'ŭlajecca zakładnicaj duraści. Adnoj z form duraści, jak viadoma, jość nadzieja, što paŭtareńnie adnych i tych ža pamyłak niejkim cudoŭnym čynam pryviadzie da lepšych vynikaŭ. A mienavita heta šmat hadoŭ i praciahvajecca ŭ našych dačynieńniach ź ES.
Duraściu vielmi lohka manipulavać. Mienavita hetym doŭhija hady zajmajucca roznyja ludzi ŭnutry i pa-za miežami Biełarusi. Na žal, naša kraina mała kim u ES i ahułam na Zachadzie ŭsprymajecca jak stratehična važnaja. Tamu zamiest surjoznych inviestycyj času i resursaŭ u raźvićcio adnosin ź Biełaruśsiu zachodnija palityki i čynoŭniki schilnyja da prostych rašeńniaŭ. A što moža być praściej, čym hučna ŭvieści sankcyi, jakija nijak na adabjucca na intaresach absalutnaj bolšaści krain ES?
Ale trahiedyja ŭ tym, što takija prostyja rašeńni adbivajucca na budučyni Biełarusi. Ja dumaju, što ŭsie čytačy «Našaj Nivy», jak i ja, chacieli b žyć u niezaležnaj krainie, jakija b unutranyja i źniešnija vykliki nas z vami ni čakali. Čamu sankcyi i minimizacyja supracy ź ES padryvajuć pierśpiektyvy našaj niezaležnaści — čytajcie ŭ maim artykule na sajcie Carnegie Europe. Kali jość prablemy z razumieńniem anhielskaj movy, to pierakanajcie redakcyju «Našaj nivy» usio ž taki pierakłaści jaho całkam. Bo mianie jany nie słuchajuć.
Da čaho ž usio ž Prejhierman zaklikaŭ ES?
Da taho, kab šukać novyja padychody da Biełarusi, jakija pryviaduć da lepšych vynikaŭ dla 9,5 miljonaŭ hramadzian krainy i dla biełaruska-jeŭrapiejskich adnosin. I kali «Naša Niva» nie zrazumieła hałoŭny mesidž, to voś jon.
Tak, tolki pieramovy mohuć pryvieści ŭ našaj rečaisnaści da pazityŭnych vynikaŭ u adnosinach pamiž ES i Biełaruśsiu. Tolki pieramovy mohuć spryjać palapšeńniu situacyi ŭnutry krainy, pieraduchileńniu novych represij i źniavoleńniaŭ. Pry hetym pieramovy nie vyklučajuć mahčymaści ŭžyvańnia ŭsiaho arsienału mietadaŭ uździejańnia na inšy pieramoŭny bok, u tym liku i sankcyj.
Ale ž nie treba błytać pieramovy z epizadyčnymi vizitami jeŭračynoŭnikaŭ ci jeŭradeputataŭ, jakija pryjazdžajuć, kab zrabić čarhovyja palityčnyja dekłaracyi i zaklikać Miensk admianić śmiarotnaje pakarańnie. Pieramovy — heta surjozny dypłamatyčny instrumient, jaki patrabuje adpaviednaj palityčnaj voli i prafiesijnaj padrychtoŭki. Jany mohuć być vielmi niepryjemnymi dla ŭdzielnikaŭ, ale ž dla taho ŭ našym žyćci i źjavilisia dypłamaty.
Tamu ES (hetak ža, jak i «Našu Nivu») ja zaklikaju ŭsiaho tolki być krychu bolš prafiesijnym u adnosinach da Biełarusi. Pry hetym ja nie śćviardžaju, što prafiesijanalizmu jeŭrapiejskim dypłamatam brakuje. Prosta prafiesijanałam treba dać pracavać, a nie rabić ich zakładnikami prostych rašeńniaŭ.
