«Chutka našu Radzimu, jakaja nazyvajecca Śviataja Ruś — biez padziełu na Biełuju, Małuju i Vialikuju, — čakaje surjoznaje vyprabavańnie vajnoj. Našym mužčynam, prysutnym tut, hetaja infarmacyja asabliva spatrebicca. Bo ja ŭpeŭnieny, što jany voźmuć u joj udzieł», — pradkazvaje mužčyna ŭ rasijskaj vajskovaj formie ŭ aktavaj zale niadzielnaj škoły Śviata-Jelisaviecinskaha žanočaha manastyra. Jak paznačana na afišy, tut adbyvajecca sustreča z «voinam Chrystovym Antonijem».
Śviata-Jelisaviecinski žanočy manastyr.
Śviata-Jelisaviecinski žanočy manastyr — vializnaja pravasłaŭnaja karparacyja na ŭskrajku Minska. Z hadami manastyr razrośsia da vaśmi chramaŭ, šmatlikich majsterań, haścinicy, kinastudyi.
«Padpałkoŭnik rasijskaha HRU Anton Mańšyn», — tak prezientuje siabie vystupoŭca — pačynaje raspovied ź pieraliku svajho vajskovaha dośviedu. Kaža, što prajšoŭ dźvie vajny ŭ Čačni, udzielničaŭ u padziejach na Danbasie, zaśviaciŭsia i ŭ Siryi.
Anton Mańšyn.
Pramova śpiecnazaŭca ŭjaŭlaje saboj nabor nierealistyčnych vajskovych bajek, pieraplecienych z prapahandaj «ruskaha śvietu». Ale prysutnym Mańšyn, vidavočna, padabajecca. Jany čas ad času chapajucca za hałavu, słuchajučy historyi jahonych pachadžeńniaŭ. Choć mierapryjemstva i šyroka nie rekłamavałasia, u zali sabrałasia pad sotniu čałaviek, u tym liku manachini, a taksama baćki ź dziećmi.
«Voin Chrystovy» abiacaje raskazać pra «cudy Božyja na vajnie». U Mańšyna jość niekalki firmovych historyj, jakija jon ciahaje z saboj z sustrečy na sustreču. Cikava, što ŭ internecie jość asobny forum jahonych niadobrazyčliŭcaŭ, jakija vykryvajuć chłuśniu padpałkoŭnika. Častka siužetaŭ pazyčanyja im z uspaminaŭ «afhancaŭ». Voś tolki padziei pieraniesienyja ŭ Čačniu, i ich udzielnikam stanovicca sam Mańšyn.
Pieršaja z historyj — drama miechanika bajavoj mašyny piachoty. U jaho ŭ kišeni na sercy zaŭsiody lažaŭ kryžyk. I voś kali snajpier «duchaŭ» (tak Mańšyn nazyvaje čačencaŭ) trapna streliŭ u jaho, miedny kryžyk spyniŭ kulu. Mańšyn nie chavaje, što, miarkujučy pa techničnych charaktarystykach, kula musić prašyć cieła miechanika naskroź, navat niahledziačy na kryžyk. Ale na toje, maŭlaŭ, i «cud Božy».
Nastupnaja historyja pra rasijskich vajskoŭcaŭ, jakija trymali błok-post u centry Hroznaha. «Za dva z pałovaj miesiacy apieracyi ŭ Hroznym maje chłopcy spali ŭsiaho 78 hadzin, u siarednim mienš za hadzinu na sutki», — tak vystupoŭca stvaraje lehiendu pra rasijskich supiermienaŭ.
Dva dni jany ničoha nie jeli, ale adniekul adšukali chleb i ŭžo rychtavalisia da viačery. Raptam da ich padyšoŭ 12-hadovy čačenski chłopčyk i praciahnuŭ ruku, maŭlaŭ, ja taksama hałodny. Rasijski vajskoviec, viadoma, nie moh admović dziciaci i adłamaŭ jamu akrajčyk chleba. Ažno tut małady čačeniec dastaŭ hranatu i zakinuŭ jaje ŭ luk bajavoj mašyny piachoty. Zbroja imhnienna zdetanavała, i mašyna vybuchnuła. Vajskoŭcy zahinuli na miescy. Chłopčyk kinuŭsia ŭciakać, ale rasijski snajpier nie staŭ stralać jamu ŭśled — heta ž dzicia. «Heta jakaści, jakija jość u kožnym z nas: miłasernaść i luboŭ da voraha», — padsumoŭvaje Mańšyn.
Kultavaja historyja ad jaho — pra piacihadovaje znachodžańnie ŭ čačenskim pałonie rasijskaha śpiecnazaŭca Alaksandra Varancova. Dva hady jaho nie karmili zusim, ale mocny duch dapamoh jamu vyžyć. Kožny Vialikdzień araby-najmity vyvodzili jaho na rasstreł, adnak kuli nie brali Alaksandra Varancova. Čamu tak adbyvałasia? Tamu što ŭ jaho na šyi visieŭ pravasłaŭny kryžyk. Čamu ž jaho nie źniali? Bo nie zmahli. Kožny, chto sprabavaŭ sarvać jaho, nibyta ŭpiraŭsia ŭ ścianu. I tak niekalki hadoŭ zapar. Naturalna, nivodnaha paćvierdžańnia hetaj historyi niama, ale jana aktyŭna hulaje ŭ internecie sa spasyłkaj mienavita na Mańšyna.
Śpiecyjalna dla naviednikaŭ Śviata-Jelisaviecinskaha žanočaha manastyra «voin Chrystovy Antonij» raskazaŭ praciah siužeta, ale paprasiŭ nikomu nie pieradavać sakretnuju infarmacyju. Alaksandr Varancoŭ padčas znachodžańnia ŭ pałonie staŭ śviedkam rasstrełu 15 rasijskich śpiecnazaŭcaŭ, jakija pryjechali pravodzić śpiecapieracyju pa spynieńni narkatrafiku, ale trapili ŭ pałon. Pryčym ich zdali čačencam svaje ž, rabotniki FSB. Ciapier śpiecsłužbisty ŭsioj krainy šukajuć Varancova, ale z dapamohaj Mańšyna jamu ŭdałosia zrabić pašpart na novaje imia i razam z žonkaj-čačenkaj syści ŭ manastyr.
Hetaje tryźnieńnie vyklikała ščyraje zachapleńnie manachiń, niekatoryja ź ich nie strymlivali ślozy. Da prysutnych Mańšyn źviartaŭsia nie inačaj, jak «maje aniolčyki». Zrešty, kolkaść pamianšalna-łaskalnych sufiksaŭ u jaho havorcy zaškalvaje. «Lizavietuška našaja Fiodaraŭna», — kaža jon pra śviatuju, u honar jakoj nazvany manastyr.
Pra podźvih hieroja Rasii Artura Aruciuniana, jaki achviaravaŭ svaim žyćciom dla vyratavańnia sasłužyŭca, raskazvać padrabiazna nie budziem, bo takoha «hieroja Rasii» nie isnuje. Pad takim imieniem fihurujuć tolki dva čałavieki — kinaakcior i bramnik armianskaj futbolnaj zbornaj.
Pra rasijska-ŭkrainskuju vajnu Mańšyn u padrabiaznaściach nie zhadvaŭ, zatoje padzialiŭsia historyjaj svajho źjaŭleńnia ŭ Minsku.
Nibyta, padčas sioletniaj vajny ŭ Siryi hrupa rasijskich śpiecnazaŭcaŭ na čale z Mańšynym trapiła ŭ akružeńnie ihiłaŭcaŭ. Sprava pachła kierasinam. Tady rasiejcy pajšli ŭ psichałahičnuju ataku. Stali kryčać «Chrystos uvaskros — sapraŭdy ŭvaskros». Jak raptam ź nieba spuściłasia ŭjaŭnaja žančyna ŭ biełym adzieńni, jakaja stvaryła kalidor, pa jakim śpiecnazaŭcy zmahli vyjści ź ciaśniny. Ihiłaŭcy praciahvali stralać pa rasiejcach, adnak kuli, naturalna, nie mahli prabić ujaŭny kalidor. Kali žančyna na siekundu azirnułasia, Mańšyn paznaŭ abrys tvaru Lizaviety Fiodaraŭny — žonki vialikaha kniazia Siarhieja Alaksandraviča, — jakaja była zabitaja balšavikami i ličycca śviatoj.
Lizavieta Fiodaraŭna i zaprasiła Mańšyna da siabie, u Minsk. Manachini na hetym momancie znoŭ raspłakalisia.
«Suśvietnaha teraryzmu nie isnuje. Nie viercie ŭ hety mif, jaki raspaŭsiudžvajuć ŚMI! — čarhuje palitinfarmacyju, bajki i malitvy Mańšyn. — Teraryzm prydumali amierykancy i brytancy, kab chutčej raspačać Treciuju suśvietnuju vajnu, kab źniščyć Rasiju». Prysutnyja ŭchvalna zakivali.
