Zaleŭnyja ścioki rehularna zataplivajuć pryvatnyja padvorki ŭ vioscy Rahačy pad Hrodnam. Vakoł znachodziacca kałhasnyja łuhi, vodaadvodaŭ niama, tamu padčas mocnych daždžoŭ usia vada ściakaje na darohu, zalivajučy padvorki i aharody. Ź ciažkaściu žychary dabilisia adkazu ad uładaŭ, ale vypraŭlać pamyłki nichto nie śpiašajecca. Viaskoŭcy praciahvajuć bajacca kožnaha daždžu.
Niemahčyma padjechać da chat
Vada ŭ čas zalevy ciače adzinym mahutnym patokam, vymyvaje raśliny z koraniem ź ziamli. Paśla pa razmytaj darozie nie moža prajechać śmiećciavoz, u Rahačach źbirajucca adkidy. Navat miascovyja žychary nie mohuć padjechać da svaich chat i tamu pakidajuć aŭtamabili na impravizavanaj stajancy ŭ pačatku vioski.
Vyrašyć prablemu možna tolki kapitalnym budaŭnictvam mielijaracyjnych sistem. Niekali ŭ vioscy była vodaadvodnaja kanava, zroblenaja ŭ 90-ja hady. Ale jaje ŭ niekatorych miescach zasypali, kab kałhasnaja technika mahła jeździć na pali. U hetym i pryčyna patopaŭ u vioscy.
35 sm vady
U vioscy 17 žyłych damoŭ, pałova ź ich paciarpieła ad apošnich vialikich daždžoŭ, što byli viasnoj. Ratavalniki nie śpiašalisia reahavać na vyklik i pryjechali tolki paśla taho, jak miascovyja žychary vysłali fatahrafii. Vadu adpampavali tolki z vulicy i źjechali. Nijakaj dadatkovaj dapamohi rahačoŭcam nie było.
Praz 12 hadzin paśla pačatku patopu słužby MNS zafiksavali vyšyniu vady ŭ 35 santymietraŭ na padvorkach, a ŭ miascovaj kuźni ŭzrovień nabliziŭsia da mietra.
Za šeść miesiacaŭ — try patopy
Viosku zataplaje časta. U 2018 hodzie heta byŭ užo treci patop. Žychary vioski ličać, što nie atrymlivajuć ad uładaŭ patrebnaj dapamohi.
Spačatku rahačoŭcy prychodzili da staršyni Padłabienskaha sielvykankama Śviatłany Saroki.
— Pieršy raz jana pryjechała, parazmaŭlała z nami, pahladzieła i abiacała dapamahčy, — raspaviadaje miascovaja žycharka, maci dvuch dziaciej, Hanna Palakova. — Prajšło niekalki dzion, ale ničoha nie było zroblena.
Čyja jurysdykcyja?
Paśla druhoha zatapleńnia Hanna napisała zajavu ŭ sielsaviet. Praź niekalki dzion pryjechaŭ pradstaŭnik darožnaj słužby, kudy pieranakiravali jaje zvarot, i skazaŭ, što ničoha zrabić nie moža. Maŭlaŭ, heta naohuł nie ich jurysdykcyja.
«Potym dasłali kałhasny Amkador, jaki nasypaŭ piasku, ale navat maje dzieci na padvorku vyšejšuju horku robiać!» — uzhadvaje Hanna. Na hetym sprava, zdavałasia, zahłochła.
U červieni pryjšoŭ adkaz z Hrodzienskaha rajvykankama: SPK «Hrodzienski» daručyli adnavić vodaadvodnuju kanavu da 1 lipienia. Pakul pracy jašče nie pačynalisia. Što cikava, raniej z kałhasa prychodzili adkazy, što kanavy — nie ŭ ich kampietencyi.
Pa vadu jeździać za niekalki kiłamietraŭ
«U mianie ŭžo panika pačynajecca, kali ja baču ŭ prahnozie doždž abo navalnicu, nie viedaju, kudy biehčy, što rabić!» — emacyjna raskazvaje Hanna. Centralizavanaha vodazabieśpiačeńnia ŭ vioscy niama, vada jość tolki ŭ kałodziežach, ale i jana stała nieprydatnaj dla pićcia. Žychary vioski jeździać za niekalki kiłamietraŭ nabirać vadu z krynicy ci kuplajuć u kramach butylavanuju.
— Usio miascovaje načalstva viedaje, što paśla patopaŭ vady ŭ vioscy niama, ale nie cikavicca, jak nam dapamahčy. Padvały byli całkam zatoplenyja. My svaimi siłami vypampoŭvali ź ich vadu. Adnak hidrapompy nie pryznačany dla pracy ŭ takoj brudnaj vadzie i chutka «hinuć».
Paśla kožnaha vialikaha daždžu rahačoŭcy padličvajuć straty, prybirajuć na padvorkach, adnaŭlajuć łužki. Nie zaŭsiody jasna, ci varta znoŭku zasiavać aharody i kvietniki — praca moža akazacca biessensoŭnaj paśla čarhovaha daždžu. Cierpiać chatnija žyvioły i ptuški. Bytavyja pabudovy taksama majuć patrebu ŭ ramoncie.
