Ich nazyvajuć «viejki». Vyjaviłasia, što va ŭsioj Jeŭropie ich vykarystoŭvajuć tolki ŭ Biełarusi. Navat u susiednich Rasii i Ukrainie jany daŭno pa-za zakonam.
Turemnaja administracyja nazyvaje ich «mietaličnymi žaluzi»: heta mietaličnyja pałoski šyrynioj 5—6 santymietraŭ, pryvaranyja da krataŭ z nadvornaha boku akna pad vuhłom 45 hradusaŭ. Jany nie prapuskajuć soniečnaha śviatła i pryznanyja antyhumannym srodkam. Paŭzmrok, znachodžańnie pry kruhłasutačnym elektryčnym aśviatleńni pryvodzić da straty viaźniami zroku.
U mahiloŭskich SIZA i turmie «viejki» vykarystoŭvajucca voś užo 40 hadoŭ, z 1979 hoda, kali byli pabudavanyja hetyja budynki. Mahiloŭskija pravaabaroncy miarkujuć, što «mietaličnyja žaluzi» parušajuć i biełaruskaje zakanadaŭstva.
U mahiloŭskaj turmie №4 ni razu nie pravodzilisia zamiery naturalnaha aśviatleńnia. Heta značyć, tut nie vykonvajucca Sanitarnyja normy i praviły, hihijeničnyja narmatyvy pa aśviatleńni kamier, jakija zaćvierdziła biełaruskaje Ministerstva achovy zdaroŭja.
Pravaabaroncy asobna adznačajuć, što ŭ SIZA siadziać hramadzianie, jurydyčna nievinavatyja da rašeńnia suda, i isnuje vierahodnaść ich apraŭdańnia. Ale ich zdaroŭju užo ciapier nanosicca škoda. Pravaabaroncy paviedamili pra svaje vysnovy prakuroru Mahiloŭskaj vobłaści.
Pravaabaronca Alaksandr Burakoŭ na sajcie mspring.online tak apisaŭ vynik kalektyŭnaj pierapiski: «Naša skarha prakuroru była adpraŭlena ŭ sanitarnuju słužbu DVP, kudy my ŭžo źviartalisia. Tudy ž pierasłaŭ naš zvarot z patrabavańniem vykonvać zakon i načalnik zanalnaha centra hihijeny i epidemijałohii. Heta značyć, usie dziaržaŭnyja słužby zdajucca pierad turemščykami, a tyja tolki dasyłajuć adpiski, bo nie majuć paŭnamoctvaŭ što-niebudź mianiać».
Tamu pravaabaroncy vyrašyli damahacca palapšeńnia ŭmoŭ utrymańnia ŭ turmach na ahulnadziaržaŭnym uzroŭni.
Burakoŭ miarkuje, što padobnyja prablemy charakternyja dla ŭsich biełaruskich turmaŭ i SIZA.
Usiaho takich ustanoŭ u sistemie DVP dzieviać: try turmy — u Mahilovie, Hrodnie i Žodzina; i šeść SIZA — u Minsku, Breście, Viciebsku, Homieli, Baranavičach i Oršy. U ich utrymlivajecca bolš za 6 tysiač čałaviek, i ŭsie hetyja ludzi siadziać u kamierach z pastajannym štučnym aśviatleńniem. Pravaabaroncy miarkujuć, što takija ŭmovy ŭtrymańnia možna śmieła pryraŭniać da katavańniaŭ.
Pravaabaroncy zapatrabavali pravieści pravierku ŭmoŭ i ŭzroŭniu naturalnaha aśviatleńnia ŭ turmach. U jakaści terminovaj miery jany patrabujuć abaviazać kiraŭnictva PU «Turma №4» vydalić z voknaŭ žaleznyja žaluzi i zamianić ich na prostyja kraty.
