Asnoŭnaja nahruzka — na terytaryjalnych centrach sacabsłuhoŭvańnia nasielnictva. U TCSANie Zavodskaha rajona raskazvajuć, što aproč rekłamy ŭ ŚMI, jany sami abzvońvajuć pažyłych. Kantakty tych, chto nie maje blizkich rodnych ci žyvie adzin, jość u śpiecyjalnaj bazie. Dapamohu prapanujuć navat tym, čyje dzieci žyvuć u inšym rajonie horada.
«Niekatoryja dzieci takich baćkoŭ sami telefanujuć nam, kab raźviedać abstanoŭku. Zajavak niašmat, tamu spraŭlajemsia pakul siłami sacyjalnych rabotnikaŭ. Mnohich pažyłych my i tak absłuhoŭvajem na rehularnaj asnovie. Kali čałaviek telefanuje nam, udakładniajem, jak chutka jamu patrebna dapamoha — u hety ž dzień ci na nastupny. Jość peŭnyja praviły: my chodzim tolki ŭ bližejšyja kramy i apteki, kab ekanomić čas», — kaža zahadčyca adździaleńnia sacyjalnaj dapamohi na domie Alena Ivanova.
Z usimi pažyłymi sacrabotniki składajuć raśpisku: chto, kolki hrošaj uziali, kolki patracili. Biaruć tolki najaŭnyja, paśla pakupak prykładajuć usie čeki.
«Padumali, što tak ludziam spakajniej budzie, usio ž taki čužy čałaviek da ich prychodzić», — tłumačyć Alena Ivanova.
Siońnia ŭ centra tolki adna zajaŭka. Razam z sacyjalnaj supracoŭnicaj Volha Kisialovaj idziom da babuli, jakoj patrebny pradukty i tabletki.
Pierad uvachodam u kvateru Volha nadziavaje miedycynskuju masku i nasoŭvaje bachiły. Ruki apracoŭvaje antysieptykam.
Dźviery adčyniaje Hanna Jakaŭleŭna. Jana ŭžo padrychtavała śpis: małako, kiefir, zapałki, śmiatana, piečyva, sardelki, kuryny supavy nabor. U pakieciku pieradaje hrošy. Raskazvaje, što zvyčajna sama zamaŭlaje «Je-dastaŭku», ale ciapier tam taki napłyŭ achvotnych, što nie spraŭlajucca. Hanna Jakaŭleŭna ŭ svaje 78 naohuł žančyna sučasnaja: umieje karystacca noŭtbukam i internetam, hladzić opieru padčas samaizalacyi, nosić stylovyja krasoŭki.
Siadzieć uvieś čas doma piensijaniercy niazvykła. Jana 15 hod śpiavaje ŭ vieteranskim chory, jeździć z kancertami pa roznych ustanovach. Ale pakul nie da tvorčaści — kancerty praz karanavirus admianili.
«Kiraŭnica chora nam paviedamleńni razasłała: kali kamuści patrebny pradukty, pišycie, ja dapamahu. I dadała: viercie, što chutka zapiajuć ptuški i my taksama zapiajom».
Dačka piensijanierki žyvie ŭ Piciery. Klikała i maci da siabie, ale taja nie choča pierajazdžać.
Hanna Jakaŭleŭna raskazvaje, jak umacoŭvaje zdaroŭje:
«U mianie ž prablema z kaleniami, dyk ja rablu zaradku — hladžu praktykavańni pa internecie. Pačynaju chudzieć. A jem naturalnyja pradukty — bulbu, morkvu, buraki. My ž ludzi nie razbałavanyja»
Pakul idziom z Volhaj u kramu, abmiarkoŭvajem karanavirus. Žančyna kaža, što ŭ paniku nie ŭpadaje — zdaroŭje ŭ jaje mocnaje. Ale dziaciej-školnikaŭ pakul pakinuła doma. Vučobie heta nijak nie zaminaje: damašniaje zadańnie, jakoje Volha daviedvajecca praz baćkoŭski čat, dzieci i tak robiać.
«Škołu małodšaha častkova na karancin zakryli praz VRVI, tak što lepš doma niachaj pabuduć. Jany ŭ mianie samastojnyja. Małodšamu — 9 hod, ale jon sam moža sabie i makaronu advaryć, i kurycu ŭ duchoŭcy zapiačy».
Sacyjalnym rabotnikam Volha pracuje druhi hod. Dahetul była śpiecyjalistam pa prodažach, ale praz toje, što dzicia časta chvareje, vymušana była źmianić rabotu. Siońnia ŭ jaje, aproč hetaj pazapłanavaj dastaŭki, jašče šeść vizitaŭ.
Volha pieražyvaje: što nasamreč chvaluje, dyk heta ekanomika.
«U našaj krainy niama takoj paduški biaśpieki, jak u Jeŭropy. U mianie siabra ŭ Bavaryi pracuje na zvodzie BMV. Ich na miesiac adpravili ŭ adpačynak i na hety čas płaciać 65% ad zarobku. A ŭ nas, napeŭna, mnohija zastanucca biez pracy».
Śpis pakupak tym časam amal zakryty. Nie znajšli tolki bieźbiałkovy chleb — u bližejšych hipiermarkietach jaho nie akazałasia na pryłaŭkach.
Zanosim pakiety i reštu Hańnie Jakaŭleŭnie. Na raźvitańnie pytajemsia, ci sočyć jana za navinami pra karanavirus (akazałasia, čytaje «Biełaruski partyzan»).
«Ja da hetaha staŭlusia pa-fiłasofsku. Bierahčysia, viadoma, treba. Tut užo ŭźnikaje hramadzianskaja adkaznaść.
Ja zastałasia doma nie tamu, što nie mahu pajści. Ja b užo dapaŭzła na svaju kramu… Epidemija projdzie, ale adnosiny ludziej źmieniacca. Raniej ža tolki pra hrošy dumali, a ciapier inšaje canić pačnuć. Nu i ekanomika pojdzie pa inšym šlachu», — zachoŭvaje aptymizm piensijanierka.
***
Zajaŭki na dastaŭki praduktaŭ i lekaŭ dla pažyłych u Minsku prymajucca pa telefonach (017) 317-32-32, (029) 367-32-32.
