Amierykanskaja atmaśfiernaja absiervatoryja na schile vułkana Mauna-Łoa na Havajskich vyspach upieršyniu za ŭsiu historyju vymiareńniaŭ zafiksavała kancentracyju vuhlakisłaha hazu ŭ atmaśfiery Ziamli, jakaja pieravyšaje adznaku ŭ 421 častku na miljon, paviedamlaje TASS sa spasyłkaj na The Washington Post.
U subotu siaredni dzionny pakazčyk skłaŭ 421,21 častki na miljon — upieršyniu ŭ suśvietnaj historyi hetaja ličba akazałasia nastolki vysokaj, raniej jana nikoli nie pieravyšała 420 častak na miljon.
Jak padkreślivaje hazieta, hety rekord źjaŭlajecca tolki adzinkavym vymiareńniem, pry hetym pakazčyki kancentracyi vuhlakisłaha hazu ŭ hety čas hoda i tak zvyčajna nabližajucca da pikavych. Tym nie mienš za apošnija dva miesiacy stancyja pastajanna fiksuje pakazčyki, jakija pieravyšajuć 417 častak na miljon, i siaredniehadavy pakazčyk u vyniku moža akazacca vyšejšym za 416 častak na miljon.
Za kancentracyjaj vuhlakisłaha hazu ŭ atmaśfiery Ziamli štodnia, pačynajučy z kanca 1950-ch hadoŭ, sočyć Nacyjanalnaje ŭpraŭleńnie akijaničnych i atmaśfiernych daśledavańniaŭ ZŠA.
Za apošnija 800 tys. hadoŭ i da pačatku industryjalnaj epochi ŭzrovień vuhlakisłaha hazu ŭ atmaśfiery Ziamli nie pieravyšaŭ 280 častak na miljon. U 2016 hodzie jon dasiahnuŭ rekordnaha značeńnia ŭ 403,3 častki na miljon, a 11 maja 2019 hoda kropka na hetym hrafiku ŭpieršyniu ŭ historyi Ziamli akazałasia vyšejšaj za adznaku ŭ 415 častak na miljon — 415,26. U apošni raz kancentracyja vuhlakisłaha hazu dasiahała 415 častak na miljon u plijacenie, kala 4,5 młn hadoŭ tamu. Hłabalnaja tempieratura tady była vyšejšaja za ciapierašniuju na 3-4 hradusy Celsija, a tempieratura na polusach — na 10 hradusaŭ. Vyšejšy byŭ i ŭzrovień mora — na 5—40 m.
U atmaśfieru Ziamli vuhlakisły haz traplaje z naturalnych i štučnych krynic. Da pieršych adnosiacca vyviaržeńni vułkanaŭ, dychańnie aerobnych arhanizmaŭ, heta značyć takich, jakim dla vypracoŭki enierhii patrebny kisłarod, a taksama zakisańnie abo hnijeńnie arhaničnych pareštak. Asnoŭny ŭkład siarod štučnych krynic unosić spalvańnie enierhanośbitaŭ, takich jak vuhal, haz abo naftapradukty. Pačynajučy z XIX stahodździa hety ŭkład staŭ kardynalna raści, u vyniku čaho pryrodny cykł vuhlakisłaha hazu parušyŭsia i jaho kancentracyja ŭ atmaśfiery pačała pavialičvacca.
