Palitźniavolenaja žurnalistka Darja Čulcova. Fota Nadziei Bužan.
Na siońnia pravaabaroncam viadomyja 1103 fihuranty kryminalnych spraŭ palityčnaha charaktaru, pad śledstvam abo ŭžo asudžanyja (+65 u paraŭnańni z 10 krasavika, kali ich było 1038). Hetaja ličba niapoŭnaja, bo pry takim maštabie vałanciory i ŚMI niazdolnyja daviedacca ŭsie imiony.
Viadoma pra 553 źniavolenyja pa spravach palityčnaha charaktaru (+31, było ich 522 pa stanie na 10 krasavika). 361 ź ich pravaabaroncy pa vynikach detalovaha vyvučeńnia spraŭ užo pryznali palitviaźniami (+9, pa stanie na 10 krasavika było 352).
Za krasavik adbylisia 304 viadomyja pravaabaroncam fakty palityčna matyvavanych zatrymańniaŭ. Usiaho pa stanie na 30 krasavika z paviedamleńniaŭ MUS i śpisaŭ pravaabaroncaŭ było viadoma pra bolš za 34 911 palityčna matyvavanych zatrymańniaŭ. Najbolš zatrymańniaŭ było 9-12 žniŭnia, a taksama ŭ kastryčniku i listapadzie, zatrymańni praciahvajucca dahetul. U lutym zatrymlivali nie mienš za 511 čałaviek, u sakaviku — 1139 čałaviek.
Usiaho było zarehistravana bolš za 3000 «złačynstvaŭ, źviazanych z arhanizacyjaj i praviadzieńniem niezakonnych masavych mierapryjemstvaŭ i akcyj pratestu», zajaviŭ namieśnik hienprakurora Hienadź Dysko. Raniej pra 2407 spraŭ «ekstremisckaj nakiravanaści», paviedamlaŭ 4 sakavika staršynia Śledčaha kamiteta Ivan Naskievič, jaki paźniej straciŭ svaju pasadu. Pad «ekstremisckaj nakiravanaściu» ciapier razumiejucca spravy palityčnaha charaktaru.
Siarod suśvietna viadomych biełaruskich palitviaźniaŭ — Maryja Kaleśnikava, paplečnica Śviatłany Cichanoŭskaj. Jana praz advakata raskazała, što jaje sprabavali siłaj vyvieźci za miažu, ale jana na pahraničnym šłahbaumie parvała pašpart. Razam ź Cichanoŭskaj jana naminavanaja na Nobieleŭskuju premiju miru za svaju rolu ŭ arhanizacyi mirnaha ruchu za svabodnyja vybary i hramadzianskija pravy.
Za kratami ŭžo amal hod zastajecca i muž Śviatłany Cichanoŭskaj, Siarhiej.
Užo amal hod u źniavoleńni zastajucca taksama takija apanienty Alaksandra Łukašenki, jak Mikałaj Statkievič i Pavieł Sieviaryniec.
Za kratami — i hramadzianka Šviejcaryi biełaruskaha pachodžańnia Śviatłana Chierše, vina jakoj u tym, što jana sarvała bałakłavu z amapaŭca, jaki zatrymlivaŭ mirnych demanstrantak.
Vializnaje abureńnie ŭ susiedniaj Polščy vyklikali aryšty dziejačaŭ intelihiencyi ź liku polskaj nacyjanalnaj mienšaści.
Za kratami zastajucca 12 žurnalistaŭ, niekatoryja ź ich — łaŭreaty nacyjanalnych i mižnarodnych žurnalisckich premij. Spynili vychad praktyčna ŭsie niezaležnyja haziety, niezaležnych TV i radyjo ŭ krainie niama ad 1996 hoda.
Ciažkija ŭdary naniesienyja pa akademičnaj svabodzie. Pa padlikach supolnaści «Sumlennyja ludzi», z univiersitetaŭ za palityku adličanyja jak minimum 243 studenty, zvolnieny 31 vykładčyk. Jak minimum 12 studentaŭ zastajucca za kratami jak padazravanyja pa kryminalnych spravach tolki za toje, što sprabavali arhanizavać zabastoŭku.
Usiaho pa dapamohu da fondaŭ salidarnaści źviarnulisia bolš za 2965 zvolnienych pa palityčnych matyvach. I heta jaŭna tolki častka ad ahulnaj kolkaści zvolnienych.
Pavodle padlikaŭ «Našaj Nivy», nie mienš za 335 pradpryjemstvaŭ i biznesaŭ trapili pad palityčna matyvavanyja ekanamičnyja represii.
Heta samyja masavyja palityčnyja represii ŭ Jeŭropie za apošnija 40 hadoŭ. Ničoha padobnaha nie było ad časoŭ fašysckaj dyktatury «čornych pałkoŭnikaŭ» u Hrecyi 1970-ch. Navat u pieryjad «vajennaha stanovišča» ŭ Polščy 1980-ch u praporcyi na dušu nasielnictva represavana była mienšaja kolkaść ludziej.
Dla paraŭnańnia: kali b u praporcyi na dušu nasielnictva stolki ž ludziej zatrymali ŭ Rasii, heta skłała b 520 000. Kali b va Ukrainie ci Polščy — 150 tysiač.
