Vyjava Pahoni na kamiani, za jakuju pakarali Siarhieja Antončyka
Siarhiej Antončyk raskazvaje, što 13 traŭnia pryjechaŭ u svaju viosku Pierakopaŭščyna ŭ Staŭpieckim rajonie dla samaizalacyi, bo pačaŭ kašlać. Praz paŭhadziny da siadziby padjechała milicejskaja mašyna, milicyjant pačaŭ fatahrafavać kamiani kala jahonaj siadziby. Niekalki hadoŭ tamu siabry-mastaki, jakija pryjaždžali ŭ hości da Siarhieja Antončyka, namalavali na kamianiach bieł-čyrvona-bieły ściah i «Pahoniu». Pa jaho słovach, kamiani z symbolikaj lažali pierad siadzibaj hadoŭ šeść.
«My tam kvietački pasadzili, zrabili taki nievialički dobry memaryjalčyk. Milicyjant staŭ usio heta zdymać, pačaŭ niekamu telefanavać. Potym mianie paklikaŭ i spytaŭsia, čamu tut symbolika, i ja jamu raskazaŭ, što kamiani raniej razmalavali i jany nikomu nie pieraškadžajuć. Jon kaža, što heta treba prybrać, heta parušeńnie. Praź niekalki chvilin źjaviłasia kiraŭnica miascovaj vertykali i jašče niekalki čałaviek. Jany taksama aburalisia, maŭlaŭ, jak heta tak, što tut adbyvajecca, treba hetyja kamiani zabrać. Potym pajšli pa susiedziach, apytvali ich chvilin pa sorak, jak ja siabie pavodziŭ, kali hetyja kamiani źjavilisia, chto malavaŭ, jak ja staŭlusia da ŭłady».
«Mianie zapierli ŭ IČU»
Antončyk raskazvaje, što dva kamiani ź bieł-čyrvona-biełym ściaham i «Pahoniaj» pahruzili i źvieźli, a samoha jaho zabrali ŭ Staŭpiecki RAUS i skłali pratakoł za «niesankcyjanavanaje pikietavańnie». U pastarunku zhadali pra ŭsie raniejšyja administracyjnyja spravy Siarhieja Antončyka.
«Mianie zapierli ŭ IČU, ale bačačy, što ja kašlaju i stan moj drenny, ja adčuvaju, što ŭ mianie temperatura, i kažu im, što ŭ mianie moža być «karona». Tady jany mianie pavieźli ŭ staŭpieckuju lakarniu. Lekar skazaŭ, što ŭ IČU vieźci nia treba, kab nie spravakavać zaražeńnie. Potym mianie pavieźli ŭ dziažurnuju častku, a potym u IČU. Čamuści skazali, što dvanaccać dzion da sudu budu tam čakać. Kamera była prastornaja, i tam byŭ jašče tolki adzin zatrymany, dali čystuju bializnu, źviartalisia tolki na «vy». Ja tam usiu noč kašlaŭ, jany pravieryli temperaturu, jana była».
Na druhi dzień Siarhieja Antončyka pavieźli ź izalatara ŭ Staŭpiecki rajonny sud. Spravu razhledzieli vielmi chutka, prysudzili za kamiani štraf u 30 bazavych (870 rubloŭ). Paśla sudu Antončyka pavieźli na hutarku z kiraŭnikom RAUS, jaki, pavodle Antončyka, skazaŭ, što «kali vy budziecie dziejničać suprać, my budziem spyniać vašy dziejańni vielmi žorstka».
«Sudździa spytała ci pryznaju svaju vinu. Ja skazaŭ, što pryznaju tolki toje, što kamiani lažali nie ŭnutry majoj siadziby, a na vulicy. Mnie treba było pieravieźci ich da siabie ŭ dvor, — kaža spadar Siarhiej. — Ale ničoha aryhinalnaha nie adbyłosia, bo ciapier sudziać za śniehavikoŭ, jakija daŭno rastajali. Hetyja kamiani lažali ŭ mianie hadoŭ šeść, i ŭsie miascovyja ludzi da hetaha pryzvyčailisia. Pry apytańniach, jak milicyjant mnie namiakaŭ, jany kazali, što ja admoŭna staŭlusia da ŭłady. Dyk ja nie chavaju svaju pazycyju i nikoli nie chavaŭ».
«Mierkavaŭsia parad nacyjanalnych symbolik roznych krain»
Siarhiej Antončyk škaduje kanfiskavanych kamianioŭ. Kaža, što jany byli vielmi pryhožyja i niekali mohuć apynucca ŭ muzei — jak dokaz taho, što ŭłady zmahalisia z kamianiami.
«U mianie była ideja vykłaści kamiani vakoł siadziby i na kožnym namalavać ściahi krain Eŭraźviazu. Spačatku namalavali naš biełaruski nacyjanalny i hierb. Jany byli vielmi pryhožyja, jarkija farby, jakija nie zmyvajucca, pakrytyja lakam. Kamiani admysłovyja, płoskija, doŭha ich šukaŭ. Jość jašče kamień sa ściaham Eŭraźviazu, ale hety jany nie zabrali. To bok mierkavaŭsia taki parad nacyjanalnych symbolik roznych krain. Mahčyma, pastaŭlu ciapier kamień z nadpisam, što tut byli kamiani z nacyjanalnaj symbolikaj».
«Ja čakaju času, kali ŭsio źmienicca»
Pavodle Siarhieja Antončyka, ułady raspačali ciapier zmahańnie z sakralnymi symbalami.
«Lubaja nacyja, luby narod, aproč historyi, maje svaju sakralnaść. Biełaruskaja nacyjanalnaja symbolika, «Pahonia» i bieł-čyrvona-bieły ściah, na takim enerhietyčnym uzroŭni schavana ŭ kožnaha biełarusa. Tamu sproby źniščeńnia — heta vialikaje hłupstva. Nu zabrali ŭ mianie kamiani, źmianili mianie?! Naadvarot, ja čakaju času, kali ŭsio źmienicca i my zaviesim usio našaj symbolikaj, — kaža Siarhiej Antončyk. — Jany nia stolki hetych pratestaŭ bajacca, jany bajacca, kali pračynajecca biełarus. A biełarus pračynajecca i padymaje bieł-čyrvona-bieły ściah i «Pahoniu». Zmahańnie z našymi symbalami — heta kamanda z uschodu. Razburyć historyju, symbali, movu, try asnoŭnyja kamiani padmurku, na jakich staić lubaja kraina».
Pavodle Siarhieja Antončyka, kraina pierachodzić u vielmi zmročnyja časy.
«Šparkaj chadoj my idziom u Paŭnočnuju Kareju. U ich zastalisia tolki represii, kab stalinskim botam nacisnuć na horła narodu. I tut jość adna akaličnaść, jany iduć u pary z Pucinym. Usie represiŭnyja technalohii adpracoŭvajucca ŭ kalonijach, a potym metrapolija vykarystoŭvaje ich u siabie, — kaža Siarhiej Antončyk. — U hetym sensie ŭsio hramadztva pavinna rychtavacca da vielmi ciažkaha času. Siońnia jany zabirajuć kamiani, a zaŭtra tym, chto źvierchu, hetaha budzie mała, jany skažuć zabirać žyćci. U mianie adčuvańnie, što my idziom da surjoznaj dramy».
