Minpracy ahučyła niekatoryja detali prajekta piensijnaj reformy ŭ RB.
Karotkaja sutnaść prablemy: ciapier biełarusy adličvajuć 29% ad zarobkaŭ u FSAN. Hetyja hrošy całkam iduć u salidarnuju častku — h. zn. na vypłatu piensij ciapierašnim piensijanieram. Nasielnictva pamianšajecca i stareje, a ekanomika nie raście.
Značyć, u budučyni albo novym pakaleńniam biełarusaŭ pryjdziecca płacić bolš padatkaŭ, albo našy piensii buduć jašče mienšyja. Užo ciapier FSAN pastajanna znachodzicca ŭ deficycie, i hety deficyt raście.
Sutnaść reformy: kali vy adličvajecie dadatkovyja 3% ad zarobku na svoj nazapašvalny rachunak, to jašče 3% zamiest taho, kab iści ŭ salidarnuju častku, pojduć hetak ža na vaš nazapašvalny rachunak.
Kali vy adličvajecie ad 3% da 10%, naprykład 7%, to 3% vašych abaviazkovych adličeńniaŭ hetak ža pierakładajucca z salidarnaha fondu na vaš nazapašvalny, a 4% dziaržava dakidvaje na vaš rachunak ź biudžetu.
Tut jość para dobrych navin i niekalki važnych pytańniaŭ, ad jakich budzie zaležać realizujemaść hetaj reformy.
Pieršaja dobraja navina: urad narešcie ŭśviadomiŭ prablemu i sprabuje vyrašyć jaje narmalnymi mietadami, a nie prosta pavyšeńniem piensijnaha ŭzrostu jak raniej (što nijak nie vyrašaje prablemu, a tolki adsoŭvaje jaje).
Druhaja dobraja navina: imavierna, reforma praduhledžvaje dobraachvotnaść, pry tym što raniej hučali słovy i mierkavańni, maŭlaŭ, dadatkovyja piensijnyja ŭznosy mohuć stać abaviazkovymi.
A ciapier šerah važnych pytańniaŭ:
1) Za košt jakich srodkaŭ budzie finansavacca hetaja reforma? Sioleta biudžet deficytny. U 2022 deficyt biudžetu budzie 2.9-3 młrd rubloŭ. Deficyt FSAN u 2021 składzie kala 2.8 młrd rubloŭ. Vykažam zdahadku, što ŭsie biełarusy, što ciapier pracujuć, vybieruć dadatkovyja adličeńni ŭ 3%.
Pracoŭnyja resursy RB * siaredniaja zarpłata * 3% = 0.25 młrd rub. Kali ŭsie ludzi vybieruć adličvać pa 10%, to heta zapatrabuje ad kazny dadatkovych 0.85 młrd rubloŭ štohod.
Dadatkovyja vydatki mohuć uźniknuć z-za fiskalnaha multyplikatara, ale heta zaležyć ad taho, jak i kudy hetyja hrošy buduć inviestavać.
U cełym hetaja suma dla dziaržavy nievialikaja, ale z ulikam biahučaha i płanavanaha deficytu ŭ dziejnaha ŭrada na ŭliku kožny rubiel — navat kredyt ad RF na 640 młn dalaraŭ padajecca ŭ navinach jak nievialikaja pieramoha.
2) Kim, jak i kudy buduć ažyćciaŭlacca inviestycyi novaha piensijnaha fondu? U Biełarusi nie raźvity fondavy rynak, jurydyčnaja sistema lažyć u ruinach.
Nieabchodnaja davoli vialikaja jurydyčnaja reforma, što ahavorvaje pravy inviestaraŭ, abaviazacielstvy pa spravazdačnaści pradpryjemstvaŭ i, narešcie, narmalnaja abarona pravoŭ ułasnaści.
Ujavicie, vašy hrošy inviestavali ŭ prystojny biełaruski bank ź vialikim patencyjałam, nazaviom jaho BDPB, a potym bach — i im užo kiruje nie zrazumiej chto, uładalniki depazitaŭ biahuć jak z padpalenaj łaźni, pałova kiraŭnictva siadzić.
Mahčyma, srodki buduć inviestavacca na bolš raźvityja rynki: u RF, Polšču, Hiermaniju, ZŠA. U cełym mahčymaściaŭ šmat, ale ŭsio jašče važnym pytańniem źjaŭlajecca, jak i kim hetyja inviestycyi buduć rehulavacca.
3) Davier. Ciapierašni etap palityčnaha kryzisu ŭ Biełarusi charaktaryzujecca vielmi nizkim uzroŭniem davieru da dziaržavy i jaje instytutaŭ. Depazity praciahvajuć vyciakać z bankaŭ, uzrovień dalaryzacyi adkaciŭsia na hady tamu, paviedamleńni ŭ milicyju ab pjanych padletkach bolšaj častkaj hramadstva ŭsprymajecca jak danos vorahu, a ŭdzieł u zdymkach zabaŭlalnaj telepieradačy na ANT — zdradaj.
Słovam, hetaja reforma aznačaje, što ŭrad kaža hramadzianam:
«Dajcie jašče hrošaj z vašaj zarpłaty, a my abiacajem praz 10-20-30-40 hadoŭ, kali vy vyjdziecie na piensiju, niešta tam dadać».
Pry hetym upeŭnienaści ŭ tym, što dziaržava imhnienna nie vydatkuje hetyja hrošy na vypłatu tych ža salidarnych piensij, kuplu S-400 abo homielskaha fłahštoka, niama.
