U lutym 2022 h. stała viadoma, što administracyja papraŭčaj kałonii №3 cisnuła na asudžanaha pa art. 391 («Abraza sudździ») i art. 415 («Uchileńnie ad adbyvańnia pakarańnia ŭ vyhladzie abmiežavańnia voli») Kryminalnaha kodeksu Biełarusi (dalej — KK) i pryznanaha 10.02.2021 h. palitźniavolenym Vaładara Curpanava i pakarała jaho karcaram z-za taho, što ŭ papraŭčaj kałonii jon sam razmaŭlaŭ pa-biełarusku i patrabavaŭ taho ž ad supracoŭnikaŭ. Taksama nie byli zadavoleny administracyjaj kałonii chadajnictva Curpanava ab padrychtoŭcy dakumientaŭ pa jaho kryminalnaj spravie (art. 415 KK) u sud na biełaruskaj movie. Padčas razhladu kryminalnaj spravy sudom Viciebskaha rajona 20 krasavika 2022 h. nie było zadavolena chadajnictva Curpanava, kab praces vioŭsia pa-biełarusku.
Na refierendumie 27 lutaha 2022 hoda kamisii nie mieli biuleteniaŭ na biełaruskaj movie.
U lutym na stendach biblijatek, aformlenych da Dnia biełaruskaj movy, mahło nie być nivodnaj knihi na biełaruskaj movie. A ŭsie siem rolikaŭ, što demanstrujuć turystyčny patencyjał Biełarusi ŭ cełym i kožnaj vobłaści ŭ pryvatnaści, stvoranych Nacyjanalnym ahienctvam pa turyźmie ŭ pieršuju čarhu dla samich biełarusaŭ (pavodle słoŭ načalnika adździeła markietynhu), mieli tolki ruskuju i anhlijskuju viersii.
Z atrymanaha ŭ lutym 2022 h. lista asudžanaha pa art. 342 KK («Arhanizacyja i padrychtoŭka dziejańniaŭ, jakija hruba parušajuć hramadski paradak, abo aktyŭny ŭdzieł u ich») Aleha Kulešy (pryznany palitviaźniem 15 červienia 2021 h.) administracyja papraŭčaj kałonii №2, u jakoj jon adbyvaje pakarańnie, pravodziła tłumačalnyja mierapryjemstvy, kab danieści, što ŭ papraŭčaj ustanovie treba razmaŭlać vyklučna pa-rusku.
10 sakavika 2022 h. mastaki Aleś Cyrkunoŭ i Vital Borys byli aryštavanyja na 15 sutak u pamiaškańni Minskaha haradskoha suda za toje, što razmaŭlali pa-biełarusku. U sud jany pryjšli, kab padtrymać mastaka Alesia Puškina, jakoha 30 sakavika 2022 hoda sud pryznaŭ vinavatym pa artykułach 130 («Ździek ź dziaržaŭnych simvałaŭ») i 370 («Raspalvańnie varožaści») KK i pryhavaryŭ jaho da 5 hadoŭ pazbaŭleńnia voli ŭ kałonii strohaha režymu (Aleś Puškin pryznany palitviaźniem 6 krasavika 2021 h.). Pry sabie jany taksama mieli vyjavy dziaržaŭnaha hierbu Pahonia.
U sakaviku 2022 h. sa svajoj pasady byŭ zvolnieny vykładčyk fizičnaj kultury fizičnaha fakulteta BDU Siarhiej Moŭčan praz toje, što pačaŭ vieści svaje zaniatki pa-biełarusku.
U krasaviku 2022 h. dyrektar vytvorcy likiora-harełačnych vyrabaŭ Homielskaha likiora-harełačnaha zavoda «Radamir», u adkaz na zapyt jurysta i pravaabaroncy Ihara Słučaka paznačać svaju pradukcyju na biełaruskaj movie, adkazaŭ admovaj, spasłaŭšysia na vialikuju raspaŭsiudžanaść u Biełarusi ruskaj movy.
Žurnalist Jaŭhien Mierkis adznačaje, što nie va ŭsich kramach Homiela pradaŭcy žadajuć absłuhoŭvać pakupnikoŭ, jakija źviartajucca da ich na biełaruskaj movie. Takija ž vypadki sustrakalisia i ź lekarami.
14 krasavika Ministerstva infarmacyi prypyniła na 3 miesiacy dziejnaść vydaviectva «Miedysont», 18 krasavika — vydaviectva «Halijafy», 13 traŭnia — vydaviectvaŭ «Limaryus» i «Knihazbor». Pryčyna prypynieńnia dziejnaści niezaležnych vydaviectvaŭ va ŭsich adna i taja ž:
«Svoječasova nie źviarnulisia ŭ Ministerstva infarmacyi z apaviaščeńniem ab źmienie źviestak, jakija padlahajuć uklučeńniu ŭ dziaržaŭny rejestr vydaŭcoŭ, vytvorcaŭ i raspaŭsiudžvalnikaŭ drukavanych vydańniaŭ».
Paznačanyja vydaviectvy vypuskali knihi pieravažna pa-biełarusku.
16 traŭnia 2022 h. HUBAZIK zładziŭ pieratrus u novaadčynienaj kramie vydaviectva Januškievič «Knihaŭka», dzie pradavalisia knihi pieravažna na biełaruskaj movie. 200 knih byli adpraŭleny na ekśpiertyzu pa prykmietach ekstremizmu. Samaho Andreja Januškieviča i supracoŭnicu vydaviectva, litaraturnuju ahladalnicu, błohierku Nastu Karnackuju nieadnarazova pakarali aryštam.
Pravaabaroncy zaklikajuć, kali sutyknulisia z parušeńniem takich pravoŭ, dasyłać ich na adras — [email protected].
