«Zmahu žyć tak, kab ni ŭ čym sabie nie admaŭlać, — depazit u biełaruskich rublach»
Jaŭhien niekalki hadoŭ tamu atrymaŭ spadčynu i vyrašyŭ pakłaści ŭsiu sumu — bolš za 50 tysiač rubloŭ — na depazit.
«Da hetaha ŭ mianie byli bankaŭskija aščadžańni, i ja ŭžo viedaŭ prykładna, jakija ŭmovy buduć pa depazicie. Prykinuŭ, što kali vykarystoŭvać kapitalizacyju, heta značyć nie zdymać pracenty, to całkam realna za paru hadoŭ padvoić najaŭnuju sumu».
Pa słovach Jaŭhiena, jon padzialiŭ usie hrošy na dźvie častki i aformiŭ biezadzyŭnyja ŭnioski ŭ dvuch roznych bankach terminam na 12 i 13 miesiacaŭ. Na toj momant raźmiaścić srodki na depazicie ŭ biełaruskich rublach možna było pad 18,5% hadavych.
«Ciapier umovy horšyja, ale ja praciahvaju dziejničać pa toj ža schiemie i mahu skazać, što tak, najaŭnyja aščadžańni praktyčna ŭdałosia padvoić. U mianie pa-raniejšamu dva depazity ŭ roznych bankach. Praŭda, staŭka ŭžo našmat nižejšaja — 12-13% hadavych».
Jaŭhien kaža, što adzin układ całkam nazapašvalny, pa im jon pracenty nie zdymaje. Pracenty pa inšym depazicie časam vykarystoŭvaje, kali ŭźnikaje nieabchodnaść u dadatkovych srodkach.
«Kali zdymać pracenty pa abodvuch unioskach štomiesiac, to ŭ miesiac vyjdzie bolš za 900 rubloŭ. Faktyčna druhoj piensijaj ja siabie ŭžo zabiaśpiečyŭ», — pryznajecca Jaŭhien.
Dla zručnaści raźlikaŭ dachodu mužčyna vykarystoŭvaje kampjutarnuju prahramu, jakuju napisaŭ samastojna. Ź jaje dapamohaj jon moža prahnazavać nie tolki svoj dachod pa depazitach, ale i ŭličvaje šerah inšych faktaraŭ, jakija nie dazvalajuć jamu pajści «ŭ minus».
«U svaich raźlikach ja rablu papraŭku na inflacyju, a taksama zakładaju padachodny padatak, jaki treba vypłačvać, kali afarmlaješ uniosak mienš, čym na hod. Dziakujučy hetamu ja dakładna viedaju, jakuju sumu z atrymanych pa ŭnioskach pracentaŭ mahu pry nieabchodnaści vydatkavać, a jakuju varta pakinuć, kab dachod pastajanna ros».
Jaŭhien raźličvaje, što da momantu vychadu na piensiju zmoža žyć tak, kab ni ŭ čym sabie nie admaŭlać.
«Bolš za 20 hadoŭ zachoŭvaju aščadžańni ŭ dalarach i nie škaduju pra heta»
Iryna kožny miesiac sa srodkaŭ siamiejnaha biudžetu imkniecca kuplać pa 200-300 dalaraŭ ZŠA. Kaža, što dla jaje heta najbolš prosty, zručny i pravierany časam sposab nie stracić najaŭnyja aščadžańni.
«Svaje pieršyja dalary i niamieckija marki (jeŭra tady jašče nie było), pamiataju, kuplała jašče studentkaj. Potym vyjšła zamuž i ŭhavaryła muža asnoŭnuju častku hrošaj, jakuju nam davali «na karavaj», abmianiać na dalary. Jon aburyŭsia spačatku, a potym pasłuchaŭsia. Praz dva hady my zmahli kupić našu pieršuju ŭžyvanuju mašynu».
Takim čynam u siamji Iryny da hetaha času robiacca ŭsie surjoznyja pakupki: spačatku nabyvajucca dalary, a potym pa miery patreby jany abmieńvajucca i traciacca. Žančyna nie moža dakładna skazać, jakuju vyhadu jaje siamja atrymała ad takoj schiemy, ale ŭpeŭnienaja — zachoŭvańnie aščadžańniaŭ u valucie dazvalaje źbierahčy ad inflacyi tyja hrošy, jakija jany z mužam zarablajuć.
«Užo kolki razoŭ było takoje — dalar išoŭ uvierch, a ceny ŭ kramach jašče niejki čas zastavalisia raniejšymi. Heta vydatny čas dla vialikich i darahich pakupak. Pamiataju, mienavita ŭ taki pieryjad my abmianiali dalary i nabyli novy chaładzilnik, a litaralna praz paru dzion cana na jaho padskočyła».
Iryna kaža, što ŭžo čuła pra palityku dedalaryzacyi, na jakuju ciapier aryjentujecca Biełaruś. Ale asabista jaje heta nie pałochaje.
«Viedajecie, dalar byŭ, jość i budzie. Navat kali jaho ŭ nas i vyklučać z abaračeńnia aficyjna, jak heta było pry SSSR, to zastaniecca čorny rynak — my heta ŭsio ŭžo prachodzili. Plus za miažoj jon pa-raniejšamu zastaniecca chadavym, ja vielmi sumniavajusia, što dalar u najbližejšyja dziesiacihodździ naohuł vyjdzie z abaračeńnia. Tak što na naš viek aščadžańniaŭ chopić, a dalej užo dzieci chaj dumajuć, u čym i jak hrošy zachoŭvać».
«Układajemsia ŭ zołata, bo zaŭsiody zmožam jaho pradać»
U siamji Nadziei aščadžańni zachoŭvajuć u juvielirnych upryhožvańniach. Žančyna pryznajecca, što takija pakupki atrymoŭvajecca rabić nie kožny miesiac, ale jany vyhadnyja ŭ mnohich adnosinach.
«My ŭkładvajemsia ŭ zołata, tamu što zaŭsiody zmožam jaho pradać. Zołata pastajanna daražeje. Ale źlitki my nie kuplajem, tamu što kali niešta zdarycca, to chutka zdać ich nie atrymajecca. Zvyčajna idziem z mužam u juvielirnuju kramu i pryhladajem niešta z upryhožvańniaŭ».
Kalekcyja łancužkoŭ, branzaletaŭ i piarścionkaŭ u siamji ŭžo dosyć prystojnaja. Niešta z upryhožvańniaŭ Nadzieja vykarystoŭvaje sama, ale ŭ asnoŭnym juvielirnyja vyraby z cetlikami i płombami zachoŭvajucca ŭ śpiecyjalna arandavanaj bankaŭskaj jačejcy. Zatoje nikoli nie ŭźnikaje pytańniaŭ, što daryć svajakam i blizkim siabram.
«Dva hady tamu dačku zamuž addavali. Viasielle było dosyć ścipłym, asnoŭnyja vydatki ŭziali na siabie maładyja. My sa svatami apłačvali restaran, i asabista našaj siamji jon abyšoŭsia ŭ dva załatyja piarścionki ahulnaj vahoj kala 5 hramaŭ. U nas było dastatkova času, kab pradać ich pa narmalnaj canie, a nie zdavać na łom.
Ziać atrymaŭ u padarunak pryhožy załaty łancužok ź placieńniem «Kardynał» vahoj u 30 hramaŭ. Nosić jaho z zadavalnieńniem».
Pa słovach Nadziei, doma zaŭsiody jość niekatoraja suma ŭ biełaruskich rublach i valucie. Ale jak tolki źjaŭlajecca dastatkovaja kolkaść volnych srodkaŭ, muž i žonka adpraŭlajucca ŭ juvielirnuju kramu.
«Ciapier dla taho, kab kupić niešta vartaje, treba mieć kala 2 tysiač rubloŭ. Ja zahladajusia na zavušnicy ź biełaha zołata, jakija kaštujuć bolš za 5 tysiač. Dumaju, heta budzie naša nastupnaja kupla. Ale dazvolić my sabie jaje zmožam nie raniej, čym viasnoj».
Jaki ekanamičny efiekt ad takich manipulacyj, Nadziei skazać składana. Ale pryvodzić prykład z asabistaha vopytu. U jaje kalekcyi ŭpryhožvańniaŭ jość prosty piarścionak, jaki byŭ nabyty jašče ŭ savieckija časy za 140 rubloŭ. Ciapier, pa słovach žančyny, upryhožvańnie vahoj u 3 hrama 585 proby možna zdać na łom za 330 rubloŭ.
«Kali b, da prykładu, 140 rubloŭ my pakinuli na aščadknižcy, to ŭ 1992 hodzie zastalisia b biez hrošaj. A tak zmahli ich zachavać i, dumaju, prymnožyć. Za 140 rubloŭ u SSSR možna było kupić paru nie vielmi jakasnych indyjskich džynsaŭ. Ciapier za 330 rubloŭ možna ŭziać piać paraŭ džynsaŭ. Adčuvajecie roźnicu?»
Čytajcie taksama:
«Nie ekanomlu na padarožžach, inviestuju ŭ akcyi». Jak žyvie biełarus ź biudžetam 1000 dalaraŭ
