Trapiŭ mnie ŭ ruki infarmacyjna‑analityčny biuleteń «Svabodnaja dumka». Standartny taki biuleteń – na dobraj papiery, pamieram A4, nadrukavany 10‑tysiačnym nakładam u Rasiei — znajomić čytačoŭ ź mierkavańniami lideraŭ palityčnaj apazicyi pa nadzionnych pytańniach.
Vincuk Viačorka kamentuje na staronkach «Svabodnaj dumki» pasłańnie Eŭraźviazu narodu Biełarusi. Usio b ničoha, kab nie adna akaličnaść u afarmleńni pieršaj pałasy. Słova redaktara supravadžaje cytata viadomaha rasiejskaha pravaabaroncy Andreja Sacharava pra nieabchodnaść intelektualnaj svabody dla čałavieka. Nižej raźmieščany fotazdymak chłapčuka sa značkam «Za Svabodu» na tle milicejskaha kardonu. Na zdymku – cytata Vasila Bykava pra svabodu. Jašče nižej karacieńki zvarot Abjadnanych demakratyčnych siłaŭ nakont važnaści svabody z abiacańniem być razam i viarnuca na płošču Kalinoŭskaha.
Dyk voś – cytata Sacharava nadrukavanaja pa‑biełarusku, słovy ž Bykava – pa‑rasiejsku, jak i abiacańnie «viernuťsia na płoŝad́ Kalinovskoho». Možna patłumačyć heta niejkaj nakładkaj, asablivaściami viorstki materyjału, ale čamu tady imia aŭtara zdymku, na jakim źmieščana cytata Vasila Bykava, zrobleny pa‑biełarusku? Akramia taho adkazy biełaruskich palitykaŭ na adnyja i tyja ž pytańni drukujucca taksama chto pa‑rasiejsku, chto pa‑biełarusku. Ci palenavalisia pierakłaści na adnu movu, ci zadumka takaja, niezrazumieła. Hetyja lapy vyklikajuć šmat pytańniaŭ: chto vyznačaje moŭnuju palityku vydańnia, na kaho jon raźličany? Kali pieravahu rasiejskaj movy možna patłumačyć aryjentacyjaj na rasiejskamoŭnaha čytača, to čamu b nie zrabić dva varyjanty hazetki – pa kolkaści nakładu i jakaści druku nia skažaš pra brak srodkaŭ u Svabodnaj inicyjatyŭnaj hrupy, jakaja vydaje biuleteń.
Biezumoŭna, važna infarmavać nasielnictva, asabliva siońnia, majučy paŭzadušanuju volnuju presu. Ale rabić heta nieabchodna prafesijna, nie stvarajučy kašy ŭ hałovach čytačoŭ. A tak stvarajecca uražańnie, što niechta pa‑prostu nie zadumvajučysia adpracavaŭ hrošy.
