4 śniežnia ŭ Venesuele prajšli vybary ŭ Nacyjanalnuju asambleju. 2 śniežnia kiraŭnik partyi «Demakratyčnaje dziejańnie» zajaviŭ, što partyja zdymaje ŭsich svaich kandydataŭ u znak pratestu suprać niedemakratyčnaha pryncypu farmavańnia Nacyjanalnaha vybarkamu. Na nastupny dzień «DD» padtrymali ŭsie apazycyjnyja partyi. Razumiejučy, što va ŭmovach niaroŭnaha dostupu da ŚMI i padkantrolnych uładzie vybarčych kamisij joj nie pieramahčy, apazycyja vyrašyła źmianić taktyku.
Praŭładnyja kamentatary traktavali demarš jak zamach na kanstytucyjny ład, jak zmovu partyjnych bonzaŭ, «akt palityčnaha suicydu». Pa vynikach vybaraŭ usie 167 miescaŭ u Nacyjanalnaj asamblei atrymali praŭładnyja kandydaty. Niekatoryja kamentatary zahavaryli pra pamyłku, dapuščanuju apazycyjaj.
Ale pieramohu atruciŭ toj fakt, što da vybarčych skryniaŭ pryjšli ŭsiaho 25% hramadzian. Kamisija naziralnikaŭ z Eŭraźviazu zajaviła, što «vialikaja častka hramadztva nia vieryła ŭ niezaležnaść vybaraŭ».
Na vybarach u senat u Zymbabve 27 listapada skłałasia inšaja kanfihuracyja, bližejšaja da biełaruskaj z 2000 hodu. Častka apazycyi nie padparadkavałasia ahulnamu rašeńniu Ruchu za demakratyčnyja reformy ab bajkocie. Jany zaniali ŭ parlamencie niekalki miescaŭ — apazycyja tradycyjna pieramahaje ŭ rehijonie Matabelełend. Kanstytucyjnuju ž bolšaść atrymali prychilniki ŭradu. Ale na ŭčastki, pavodle aficyjnych źviestak, pryjšło tolki 16% tych, chto maje prava hołasu.
Centravybarkam Kazachstanu abvieściŭ Nursułtana Nazarbajeva pieramožcam vybaraŭ z 91,1% hałasoŭ. Nazarbajeŭ kiruje krainaj z 1991 hodu. Na fota: prezydent z žonkaj.
❏
kamentar
Papulisckija režymy Čavesa, Muhabe i idealahična blizkaha da ich Łukašenki apraŭdvajuć svaju ekscentryčnaść tym, što nibyta pravodziać «palityku ŭ imia narodu». Pracent udziełu vybarcaŭ u hałasavańni ŭ Venesuele — 25% i Zymbabve — 16% pakazvaje, nakolki adčužanaja ad ludziej takaja «narodnaja demakratyja». Navat u ZŠA z ułaścivaj im nizkaj palityčnaj aktyŭnaściu hałasuje ŭdvaja-ŭtraja bolšy pracent ludziej.
Masy mała cikaviacca pabudovaj venesuelskaha «sacyjalizmu ŭ XXI stahodździ» ci «mocnaha i kvitniejučaha Zymbabve». Praŭda, va ŭmovach ekanamičnaha rostu jany zastajucca abyjakavyja i da demakratyčnaj apazycyi.
U krainach byłoha SSSR ličby ŭdziełu ŭ vybarach takimi realistyčnymi nie byvajuć. Samyja represiŭnyja režymy, što vyraśli na hruncie zachodniaj demakratyi, akazvajucca mienš cyničnymi, čym samyja demakratyčnyja z krainaŭ postsavieckaha bloku, dzie niezamiennych prezydentaŭ pieraabirajuć pry 90%-m udziele 91 pracentam hałasoŭ.
