Alaksandr Łukašenka. 16 žniŭnia 2020 hoda. Fota: TASS
U dzień, kali Lidzija Jarmošyna ahučyła datu apošnich prezidenckich vybaraŭ (8 maja), u Biełarusi adbylisia zatrymańni prychilnikaŭ tady jašče prosta błohiera Siarhieja Cichanoŭskaha. Masavyja zatrymańni praciahnulisia i ŭ Dzień Pieramohi. Pa stanie na viečar 10 maja, pravaabarončy centr «Viasna» paviedamlaŭ pra 55 aktyvistaŭ i prychilnikaŭ błohiera, jakija apynulisia za kratami.
Krychu paźniej, 29 maja 2020 hoda, u Hrodnie zatrymali i samoha Cichanoŭskaha razam ź inšymi členami inicyjatyŭnaj hrupy. Praz try tydni, 18 červienia, byŭ zatrymany Viktar Babaryka. Palityčnaja situacyja ŭ krainie napružvałasia. Zatrymańni takich asob, jak Cichanoŭski i Babaryka, supravaždalisia pieryjadyčnymi zatrymańniami členaŭ inicyjatyŭnych hrup i aktyvistaŭ, ale ŭsio heta było drobiaźziu ŭ paraŭnańni z tym, što biełarusaŭ čakała napieradzie.
Jak by časam niedarečna ni vyhladali dziejańni łukašenkaŭcaŭ u dačynieńni da svaich apanientaŭ, usie jany da peŭnaha momantu znachodzili davoli prostaje i vidavočnaje tłumačeńnie. Da 9 žniŭnia jany namahalisia nie dapuścić da vybaraŭ tych, chto na ich dumku byŭ zdolny skłaści kankurencyju Łukašenku (Śviatłanu Cichanoŭskuju jany nie ličyli kankurentam).
Ad viečara 9 žniŭnia im treba było luboj canoj utrymać uładu, nie daŭšy pratestoŭcam damahčysia svajoj mety.
Adnak i paśla taho jak masavyja vuličnyja akcyi spynilisia, represii nikudy nie źnikli.
Režym pieraklučyŭsia na tatalnaje vykaranieńnie «pratesnaj» simvoliki. Ludziej pačali masava sudzić za «pikietavańnie» šlacham raźmiaščeńnia simvoliki ŭ voknach damoŭ, kvater i mašyn. Baraćba ź bieł-čyrvona-biełym spałučeńniem koleraŭ niaredka nabyvała absurdnyja formy, ale praciahvałasia.
Paralelna ŭłady hramili niezaležnyja ŚMI, žurnalistaŭ i aktyvistaŭ. A zakonatvorcy tym časam prymali źmieny ŭ zakanadaŭstvie, kab uzmacnić adkaznaść za lubuju dziejnaść, jakaja siłavikam padałasia b pratesnaj.
Z časam lubaja pratesnaja aktyŭnaść skončyłasia, a voś represii — nie.
Apošniaja data, kali ŭ pradstaŭnikoŭ ułady byli aściarohi, što vuličnyja pratesty mohuć adnavicca, — heta 25 sakavika 2021 hoda. Adnak hetaha nie zdaryłasia. Zdavałasia, što paśla hetaha ŭzrovień represij moh by pajści na spad, ale hetaha nie adbyłosia. Ułady praciahvali zatrymlivać i sudzić ludziej, i navat pasadzili samalot dziela taho, kab zatrymać Pratasieviča.
Čas idzie, niezaležnyja ŚMI razhromlenyja, sotni sajtaŭ zabłakavanyja, praciahvajucca zatrymańni žurnalistaŭ. Pačynajecca masavaja likvidacyja NKA. Na stałaj asnovie papaŭniajecca śpis ekstremisckich materyjałaŭ. ŚMI i telehram-kanały ŭžo nie nazyvajuć destruktyŭnymi, a pačynajuć pryznavać ich ekstremisckimi ci navat terarystyčnymi.
Praz razumieńnie taho, što pratestavaja dziejnaść užo kančatkova zadušana, hramadstva pačynaje dumać, što narešcie tatalnyja represii pavinny spynicca, narešcie hramadstva zmoža pieraharnuć staronku i žyć dalej. Ale hetaha ŭsio nie adbyvajecca. Pry hetym narodu staje ŭsio składaniej znajści łohiku ŭ praciahu šalonych represij. A jana jość.
Ludziej nadalej zatrymlivajuć i sudziać za kamientary, pakinutyja ŭ internecie i navat zakrytych čatach. Pry hetym karnikam biez roźnicy, praciahvaje čałaviek niejkuju «destruktyŭnuju» dziejnaść ci nie. Usio heta daŭno nie maje značeńnia. Sudy kanviejeram sudziać ludziej za kamientary, za značok, za nalepku, za pierapost, za prynaležnaść da prafsajuza. Usio heta nahadvaje fašysckija i kamunistyčnyja režymy XX stahodździa.
Siłaviki nie stamlajucca šukać padstavy, kab praciahvać represii. Čym bolš zatrymaješ — tym bolš premij i šancaŭ na pavyšeńnie pa słužbie. Kali niama śviežych «parušalnikaŭ», jany trasuć tych, chto braŭ udzieł u pratestach letam-vosieńniu 2020 hoda. I kali skončacca tyja, kaho možna zatrymać i asudzić u Biełarusi, jany pa ŭsioj bačnaści pačnuć zavočna sudzić tych, chto ŭratavaŭsia za miažoj, tym bolš, što taki prajekt zakona ŭžo ŭchvalili ŭ pieršym čytańni.
Samaje cikavaje, što pry ŭmovach adsutnaści navat niejkich namiokaŭ na niepasrednuju pahrozu ŭładzie dyktatara, represiŭnaja mašyna nie spyniajecca ni na dzień.
Represii iduć nie dziela taho, kab źbić chvalu 2020-ha, i navat nie dziela taho, kab palityčnaj palicyi było čym apraŭdać svaje zarobki.
Represii patrebnyja, kab trymać hramadstva ŭ takim stanie, kab ludzi navat dumać bajalisia pra toje, što možna vystupać suprać ułady.
Niavažna što ty rabiŭ, niavažna, parušaŭ ty niejkija zakony ci nie. Kali ty vystupiŭ suprać ułady, ty budzieš niepaźbiežna pakarany. Choć ty kandydat u prezidenty, choć ty mama piaci dziaciej, choć ty kryštalna sumlenny viernik — kali ty vystupiŭ suprać ułady, tabie ŭsio roŭna prydumajuć vinu i artykuł. Voś taja cyničnaja «nieŭniknionaść pakarańnia», jak jaje razumiejuć łukašenkaŭcy.
Represii patrebnyja režymu i dla taho, kab uvieś čas pašyrać koła ludziej, datyčnych da hetych represij, źviazvać ich svajho rodu kruhavoj parukaj.
Kab nie tolki hety, ale i kožny nastupny dyktatar byŭ peŭny, što moža kiravać stolki, kolki choča, i nie paniasie pakarańnia ni za falsifikacyi, ni za parušeńni zakonnaści.
Ułady chočuć umacavać hetuju sistemu nie nie hady, a na dziesiacihodździ, kab strach pierad represijami ŭ hramadstvie zastavaŭsia takim, jak pry Stalinie i niekalki dziesiacihodździaŭ paśla jaho.
Čytajcie taksama: HUBAZiK pachvaliŭsia tym, što zatrymaŭ čarhovuju maładuju ajcišnicu. Na videa jana ledź što nie płača
«Rasijskaja elita pojdzie na vielizarnyja sastupki Zachadu, u tym liku i adnosna kantrolu za jadziernaj zbrojaj»
